Öğrenci Zorbalığı ve Akademik Başarılar Arasındaki İlişki: TIMSS 2023 Türkiye Raporu

TIMSS 2023 Araştırması ve Katılımcılar

Uluslararası Eğitim Başarılarını Değerlendirme Kuruluşu (IEA) tarafından düzenlenen TIMSS 2023’e Türkiye’den 4 bin 541 4. sınıf öğrencisi ve 4 bin 925 8. sınıf öğrencisi olmak üzere toplam 9 bin 466 öğrenci katıldı. Araştırma kapsamında öğrencilerin matematik ve fen alanlarındaki başarıları değerlendirilirken, öğrenci başarılarını etkileyen değişkenlerle ilgili veriler toplandı.

Zorbalık Türleri ve Sıklıkları

TIMSS 2023 Türkiye Raporu’na göre, öğrenciler arasında en sık karşılaşılan disiplin sorunları “küfürlü konuşma”, “fiziksel kavga” ve “devamsızlık” olarak belirlendi. Özellikle “akran zorbalığı”na maruz kalan öğrenci oranlarında artış yaşandığı tespit edildi. 4. sınıf öğrencilerinin “haftada bir” akran zorbalığına uğrama oranı yüzde 16’ya çıktı.

Akran Zorbalığı ve Akademik Başarılar

Raporda belirtilen değerlendirmeye göre, zorbalığa maruz kalan öğrencilerin akademik başarıları üzerinde olumsuz etkiler görüldü. Zorbalığa maruz kalma durumu ile matematik ve fen bilimleri başarısı arasında negatif bir ilişki olduğu vurgulandı.

Önemli Bulgular

TIMSS 2023’te “sözel zorbalık” türünün öne çıktığı belirtildi. Öğrencilerin yüzde 26’sının “benimle alay edildi veya bana lakap takıldı”, yüzde 25’inin ise “hakkımda yalan söylendi” ifadeleriyle sözel zorbalığa maruz kaldıkları aktarıldı. Ayrıca, fiziksel zorbalık türlerinde de önemli artışlar gözlendi. 8. sınıf öğrencilerinde de zorbalık vakalarında artış görülürken, “hemen hemen hiç” zorbalık yaşamayan öğrenci oranı yüzde 47’ye düştü.

TIMSS 2023 Türkiye Raporu, zorbalık ve akademik başarı arasındaki ilişkiye dikkat çekerken, eğitim sistemlerinde ve toplumda zorbalıkla mücadele konusunda daha fazla farkındalık ve önlem alınması gerektiğini vurgulamaktadır.