İleride böbrek rahatsızlığı oluşmaması için sağlıklı beslenmenin ehemmiyetini vurgulayan Nefroloji Uzmanı Dr. Mustafa Eren, böbrek yetmezliğinde dikkat edilmesi gereken 5 ana ögesi sıraladı.
Memorial Sıhhat Kümesi Medstar Antalya Hastanesi Nefroloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Mustafa Eren, böbreklerin hafif ve orta derecede yetersiz çalışması durumlarında çoklukla halsizlik dışında belirti oluşmadığı için, böbrek yetersizliğinin ağır düzeye gelinceye kadar fark edilemediğini belirtti. Bu nedenle ileride böbrek hastalığı oluşmaması için sağlıklı beslenmek çok değerli olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Eren, “Çünkü böbrek yetersizliklerinin yüzde 60-65’i şeker ve tansiyon hastalıkları nedeni ile oluşuyor” dedi.
“Tuz ve şekerden uzak durun”
Böbrek hastalıklarına en çok şeker ve tansiyon hastalıklarının neden olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Eren, “Bu durumda böbrekleri sağlıklı tutmanın en güzel yolu; şeker ve yüksek tansiyon hastası olmamak için sağlıklı beslenmek yahut bu iki hastalıktan biri var ise, tedavisini geciktirmemek ve bu hastalıkları denetim altında tutmaktır. Bu nedenle unlu mamuller, yağ, şeker, meyve, kuruyemiş üzere kalorisi yüksek besinleri azaltarak ülkü kilonun korunması çok kıymetlidir. Hipertansiyon hastası olmamak için ise en çok dikkat edilmesi gereken şey tuzlu beslenmeyi azaltmaktır. Tuzlu beslenmek denilince akla birinci gelen sofra tuzu gelir. Lakin yapılan araştırmalar tuzlu beslenmeye en çok sebebiyet veren besinlerin peynir, zeytin, ekmek, salça, turşu üzere içinde tuz olan besinler olduğunu göstermiştir” diye konuştu.
“Aşırı protein tüketiminden kaçının”
Böbreklerin sıhhatini bozan bir diğer etkenin ise çok proteinli beslenmek olduğunu lisana getiren nefroloji uzmanı, “Proteinden varlıklı besinler; her türlü et ve et eserleri, yumurta, süt ve süt eserleri, kuru baklagiller ve mantardır. Olağanda alınması gerekenin 2 katı kadar proteinle beslenenlerde süreksiz böbrek yetmezliği oluşabilir. Hafif derecede böbrek yetersizliği olanların çok protein tüketiminden kaçınmaları gerekir. Orta seviyede böbrek yetmezliği olanların proteinli besinleri biraz azaltması, ağır böbrek yetmezliği olanların ise proteinli besinleri yarı yarıya azaltması önerilir” kelamlarını kullandı.
“Zorunlu olmadıkça ağrı kesici kullanmayın”
Uzm. Dr. Eren, böbrekler için ziyanlı olan ilaçların başında ağrı kesici ilaçların geldiğini söyledi. Parasetamol dışındaki ağrı kesici ilaçların ekseriyetle böbreklere ziyanlı olduğunu söz eden Eren, “Bu ilaçları böbrek yetersizliği olanların kullanması çok sakıncalıdır. Böbrek yetmezliği olmayanların da mecburilik dışında kullanmamaları önerilir. Böbrek yetmezliği olanların kontrast husus kullanımına çok dikkat etmeleri gerekmektedir. Kontrast husus; ilaçlı tomografi, ilaçlı MR ve anjiyografi sürecinde kullanılması zarurî olan bir unsurdur ama kontrast unsurlar böbrek hasarı yapabilir yahut var olan böbrek yetersizliğinin ağırlaşmasına neden olabilir. Böbrek yetmezliği olanların, çok önemli hastalıklar yahut kalp krizi kuşkusu olmadıkça bu süreçleri yaptırmaktan imtina etmeleri önerilir. Bu süreçlerin yapılması mecburî ise nefroloji uzmanı denetiminde yapılması önerilir” dedi.
“Sağlıklı böbrek için günde 2 litre su şart”
Susuz kalmanın en sık ani böbrek yetersizliği yapan durumlardan biri olduğunun altını çizen nefroloji uzmanı, “İshali ve kusması olanlarda yahut Alzheimer ve demans üzere durumlarda su alımı yetersizliği oluşabilir. Sağlıklı böbrekler için günde en az 2 litre kadar su içilmelidir. Kalp yetersizliği ve ödem şikayeti olanlarda çok su içmek, bedendeki ödemin artmasına ve nefes darlığına neden olabilir. Bu nedenle kalp yetersizliği ve ödem şikâyeti olanların içmeleri gereken su ölçüsüne kardiyoloji ve nefroloji uzmanları birlikte karar vermelidirler” diye belirtti.
“Bitkisel tedaviler böbreklere âlâ gelmeyebilir”
“Böbrek yetersizliği olanların bitkisel tedaviler için kullanılan klâsik tedavi sistemlerini kullanmamaları yahut denetim altında kullanmaları tavsiye edilir” diye devam eden Eren, “Çünkü bitkisel tedavilerde doz ayarı yapılması aslında sıkıntı iken böbreklerin ziyanlı unsurları atmakta zorlandığı durumlarda toksik tesir yapma ihtimali artmaktadır” tabirlerini kullandı.
Son olarak böbreklerin vazifelerine de değinen Nefroloji Uzmanı Dr. Mustafa Eren, şöyle konuştu:
“Böbrekler bedendeki kanı günde yaklaşık 250 kere süzer ve bu esnada ziyanlı hususları atar. Böbreklerin misyonları ortasında; bedendeki ziyanlı unsurları idrara katarak bedenden atmak, sodyum, potasyum ve kalsiyum üzere değerli elektrolitlerin düzeylerini müdafaa, su istikrarını sağlamak, asit-baz istikrarını sağlamak, tansiyon için gerekli hormonları yapmak, kan imali için kemik iliğini çalıştıran hormonları yapmak yer almaktadır.”
