Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2022 yılını ’Uluslararası Küçük Ölçekli Balıkçılık ve Su Eserleri Yetiştiriciliği’ yılı ilan etmesinin …
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2022 yılını ’Uluslararası Küçük Ölçekli Balıkçılık ve Su Eserleri Yetiştiriciliği’ yılı ilan etmesinin akabinde Birleşmiş Milletler Besin Tarım Örgütü (FAO), Mersin Deniz Ticaret Odası (MDTO), Slow Fish Mersin Platformu, Mersin Üniversitesi ve ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü iş birliğinde ’Küçük Ölçekli Balıkçılıkta Sürdürülebilirlik Çalıştayı’ düzenlendi.
Silifke Taşucu’nda bulunan Prof. Dr. Durmuş Tezcan Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi’nde gerçekleştirilen çalıştayda, klasik balıkçılığın sürdürülebilirliği için yapılması gerekenler ele alındı. Akademisyenler ile balıkçıları buluşturan aktifliğin açılışında konuşan MDTO İdare Şurası Sayman Üyesi Atahan Çukurova, odanın ehemmiyet verdiği hususların en başında ebediyen eğitimin yer aldığını ve sürdürülebilir bir hayat kalitesi için eğitimli toplumlara çok muhtaçlık olduğunu söyledi. “Eğitimli toplumlar ticarette başarılı olurlar. Eğitim sadece okullarda verilmez, hayatın her evresinde devam eder” diyen Çukurova, düzenlenen çalıştayda kendisinin ve tüm iştirakçilerin balıkçılığa dair kıymetli bilgiler edineceğini ve bu nedenle aktifliğin yararlı olacağına inandığını tabir etti.
323 balıkçıya 425 bin TL takviye verildi
Mersin Vilayet Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Mustafa Can ise gerek bakanlığın gerekse vilayet müdürlüğünün sürdürülebilir balıkçılığın sağlanması için ağır çalışmalar ve kontroller yaptığını bildirdi. Konuşmasında balıkçılara verilen dayanaklardan bahseden Can, 2021-2022 devrinde vilayet genelinde 323 balıkçıya 425 bin TL takviye verildiğini kaydetti.
FAO Temsilcisi Kıdemli Balıkçılık ve Su Eserleri Uzmanı Haydar Fersoy da bu yılın FAO açısından çok değerli olduğunu belirttiği konuşmasında, global çapta balıkçıların yüzde 90’ının küçük ölçekli balıkçılar olduğunu, bunların büyük kısmının da gereğince dikkate alınmadıklarından yakındıklarını ve balıkçılığın gelişmesi için kendilerine dayanak verilmesini beklediklerini anlattı.
Onların seslerinin bir ölçüde milletlerarası ortamlarda duyulmaya başladığını lisana getiren Fersoy, “FAO çerçevesinde birinci kere küçük balıkçılara has idare çerçevesi oluşturuldu. Bunun iki maksadı var. Birincisi küçük balıkçılığın ne kadar kıymetli olduğuna yönelik şuur oluşturmak ve küçük ölçekli balıkçılığın kıymetinin anlaşılmasını sağlamak, ikincisi ise ilgili kesitler ortasında iş birliği ve dayanışmayı artırmak ve balıkçılarla ilgili siyasetlerde küçük balıkçılara daha fazla yer verilmesini sağlamaktır” tabirlerini kullandı.
Konuşmasında çalıştaya katkı veren paydaşlara teşekkür eden MDTO Genel Sekreter Yardımcısı ve Slow Fish Mersin Platformu Sözcüsü Ezgi Biçer Uçar, ’fast food’ beslenmeye karşı geliştirilen ’Slow Food’ akımının yeterli, pak ve adil besin için çalışmalar yürüttüğünü belirterek, Slow Food çatısı altında oluşturulan Slow Fish’in ise uygun, pak ve adil deniz eserleri mottosuyla sofralara gelen balıkların besin zincirini yine keşfetmeye yönelik çalışmalar yürüttüğünü söyledi. Uçar, MDTO tarafından desteklenen Slow Fish Mersin Platformu olarak aksiyon planları çerçevesinde, 2021 ekosistemi muhafazaya yönelik etkinliklere tartı verdiklerini, 2022 yılında ise istilacı tiplerle çaba ve küçük ölçekli balıkçılık ile bayanların bu daldaki yerinin güçlendirilmesine yönelik çalışmalara odaklandıklarını belirtti.
Çalıştayda Mersin Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Deniz Ayas, Vilayet Tarım ve Orman Şube Müdürü Yiğit Alaşehir, Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı Akdeniz Genel Balıkçılık Komitesi Temsilcisi Timuçin Dinçer ve balıkçı Sevim Kaya tarafından yapılan sunumlarda bölgedeki balıkçılığın mevcut durumu ve problemleri hakkında bilgiler verildi.
Balık popülasyonu azalıyor
Küçük ölçekli balıkçılığın, 12 metre altı teknelerle ve kolay av araçları kullanılarak yapılan balıkçılık olduğu hatırlatılan çalıştayda, Türkiye’de yaklaşık 13 bin, Mersin’de ise 372 adet küçük ölçekli balıkçı teknesi bulunduğu belirtildi. Bölgedeki balık popülasyonunun geçmiş periyotlara oranla 10 kat azaldığına vurgu yapılarak, Göksu- Anamur ortasındaki bölgede 80’li yıllarda bir operasyonda 45 kilo balık avlanabilirken, bugün bu ölçünün 4 kiloya kadar düştüğü bilgisi verildi.
Köpekbalığı kuşağının tükenmesi, yıkıcı sonuçlara yol açabilir
Bölgede avlanan balıkçıların köpekbalığı yavrularını da avladıklarına ve köpekbalığı popülasyonunun yüzde 90 azaldığına dikkat çekilen aktiflikte, atmosferdeki karbondioksiti azaltmak ve besinlerin yer değiştirmesini sağlamak üzere kıymetli işlevleri bulunan köpekbalıklarının kuşaklarının tükenmesi halinde, yalnızca deniz için değil karasal hayat için de yıkıcı sonuçlarla karşılaşılabileceği ve köpek balıklarının üreme ve bakım alanı olan Silifke-Göksu deniz alanının muhafaza alanı olarak ilan edilmesi gerektiği söz edildi.
Etkinlikte bayan balıkçılar üzerinde yapılan araştırmaların sonuçları da değerlendirildi. Bayan balıkçıların bu meslekte bir gelecek görmediklerine, balıkçı çocuklarının mesleği devam ettirmek istemediklerine ve bayan balıkçıların yüzde 99’unun çocuklarının balıkçı olmasını istemediklerine dikkat çekildi.
Çalıştaya katılan balıkçılar tarafından, Faziletli bölgesinde balıkçılığın gelişmesine karşın ağ yaptıracak bir reis olmadığı belirtilerek, balık ağı örme kurslarının açılması gerektiği tabir edildi.
Tarımsal üretimde bilinçsizce kullanılan zirai ilaçlar balıkçılığa da ziyan veriyor
ODTÜ Deniz Bilimleri Öğretim Üyesi Ali Cemal Gücü ve Slow Food Tarsus Sözcüsü Yasmina Lokmanoğlu moderasyonunda gerçekleştirilen ’Açık Kürsü’ kısmında ise balıkçıların toplumsal garantisi, bayan balıkçıların sayısının artırılması, bayan balıkçı kooperatifleri, balıkçıların çok avlanma konusunda bilinçlendirilerek denizlerin doğal koruyucuları olmaları, genç jenerasyonların balıkçılığa özendirilmesi, plastik başta olmak üzere kara kaynaklı kirliliğin ve ziraî üretimde bilinçsizce kullanılan zirai ilaçların balıkçılığa verdiği ziyanlar üzere husus başlıklarında tartışmalar yapıldı. Yasmina Lokmanoğlu, denizden para kazanmadan evvel denizleri korumak gerektiğini belirterek, balıkçıların bu hususta bilinçlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Geçimini Göksu Deltasındaki balıkçılık faaliyetlerinden kazanan balıkçılar ise kendilerinin daha şuurlu avlanma için eğitime ve yasal prosedürlerle ilgili bilgilendirmeye muhtaçlıkları olduğunu açıkça lisana getirerek, bilhassa ziraî üretim kaynaklı plastik atıklar ve zehirlerin sudaki yaşama verdiği ziyanı her gün şahsen gözlemlediklerini, kıyıya vuran balık yavrularının kendilerini bu manada çok huzursuz ettiğini belirttiler ve yetkilileri buna yönelik acil caydırıcı tedbir almaya davet ettiler.
