3’üncü çeyrek büyüme oranını pahalandıran Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Lideri Ali Bahar, finansmana erişimi kolaylaştırıp iktisada inancı artıracak yeni siyaset tedbirlerinin alınması gerektiğini söyledi.
ATSO Lideri Ali Bahar, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) üçüncü çeyrek büyüme oranının beklentilere paralel gerçekleştiğini söyledi. Üçüncü çeyrekte sanayi üretimine ve yatırımlara ait dataların önümüzdeki aylara yönelik uyarıcı nitelikte olduğunu belirten Bahar, “Temmuz-Eylül periyodunda ekonomik büyüme yıllık bazda yüzde 3,9 oranıyla beklentilerimizin biraz altında, çeyreklik büyüme ise eksi yüzde 0,1 oranıyla beklentilere paralel gerçekleşmiştir. Türkiye iktisadı bu yıl güç maliyetlerinde artışa karşın birinci iki çeyrekteki yüksek artış sayesinde yüzde 5 civarında büyümüş olacaktır. Son aylarda PMI bilgileri global iktisatta sakinliğe ve yüksek girdi maliyetlerine bağlı olarak yavaşlama sinyallerini vermekteydi. Buna karşın üçüncü çeyrekte sanayi üretimine ve yatırımlara ait bilgiler piyasanın bugünkü durumuna ve önümüzdeki aylara yönelik olarak uyarıcı niteliktedir” dedi.
“Veriler alandaki durumu yansıtıyor”
Üçüncü çeyrek büyüme oranlarının sektörel yansımalarına da değinen Bahar, şunları kaydetti:
“Sektörel büyüme bilgileri, tarımda büyümenin girdi maliyetlerinde artışa bağlı olarak yüzde 1,1 oranında; endüstride ve imalat sanayiinde büyümenin, ihracatta yavaşlama ve finansman sıkıntıları nedeniyle sırasıyla yüzde 0,3 ve yüzde 1,7 oranlarında kaldığını göstermektedir. Endüstride finansman ıstırabına aylardır dikkat çekiyoruz, datalar alandaki durumu bir ölçüde yansıtmıştır. İnşaat kesiminde yüksek maliyetler nedeniyle üretimin azalmasının konut sıkıntısına yol açtığını tekraren lisana getirdik. İnşaat dalının üçüncü çeyrekte evvelki yıla nazaran yüzde 14,1 daralması, tam da bu duruma işaret etmektedir.”
Harcama cephesinde turizmin etkisi
Büyümenin harcama cephesinde üçüncü çeyrekte turizmin de dayanağıyla özel tüketim harcamalarının ve kamu tüketim harcamalarının yüksek oranda arttığını belirten Bahar, “Ancak yatırım harcamalarının yüzde 1,3 oranında düşmüş olduğu anlaşılmaktadır. Yatırımlarda bu yavaşlama, iktisatta yatırımların finansmanında devamlı konuştuğumuz meselelerin ciddiyetini kanıtlamaktadır. Yeniden yüksek enflasyona bağlı olarak üçüncü çeyrekte GSYH dağılımında iş gücü hissesinin yüzde 26,3 oranıyla, evvelki yılların epeyce gerisinde kalmaya devam etmesi de dikkat caziptir. Özetle yüksek enflasyon, girdi maliyetleri artışı, sermaye erimesi ve finansman sorununun iç piyasada daralmaya ve yatırım eğiliminin azalmasına neden olduğu bilgilerle net olarak anlaşılmış bulunmaktadır. Dış ticaret istikrarında de ihracatta yavaşlamaya karşın ithalatın güç ve öbür hammadde fiyatlarına bağlı olarak süratli artışı dış ticaretin büyümeye tesirini kıymetli ölçüde geriletmiştir” diye konuştu.
“Kısa vadede KGF kredi paketi süratle devreye alınmalıdır”
“Sonuç olarak, Türkiye iktisadının dinamizmine, turizmden endüstriye, tarımdan inşaata tüm dallarda büyüme potansiyelimizin yüksekliğine itimadı kaybetmeden enflasyonun düşürülmesi ve iktisatta sürdürülebilir finansman yapısının kurulması tarafında yeni siyaset tedbirleri alınmalıdır” diyen Bahar, “Kısa vadede KGF kredi paketi süratle devreye alınmalıdır. Bunu yaparken orta ve uzun vadeli sürdürülebilir ve istikrarlı büyüme perspektifine yerli ve yabancı yatırımcının inancını korumak bakımından daha fazla değer vermeliyiz. İnşaat-konut kesimi başta olmak üzere temel girdilerin maliyetlerini düşürmek ve fiyat öngörülebilirliğini artırmak tarafında adımlar atılmalıdır. Enflasyon-kur-faiz istikrarının ihracatta rekabet gücünü azaltmamasına dikkat edilmelidir. İç piyasada daralma riskine karşı çalışanların ve halkımızın alım gücünün korunmasına dönük vergi indirimleri ve bu çerçevede esaslı bir vergi ıslahatı da süratle gündeme alınmalıdır” tabirlerini kullandı.
