ANTALYA (İHA) – Antalya’nın geçmişi 2 bin yıla dayanan tarihi yerleşim yerlerinden olan Kaleiçi’nde birtakım yapıların duvarında bulunan ve sprey boyalarla yazılan yazılar manzara kirliliği oluşturuyor.
Helenistik Dönem’de, Bergamalıların getirildiği ömürle başlayan ve Antalya’nın Muratpaşa ilçesi sonları içerisinde yer alan deniz ve kara surları tarafından kuşatılan Kaleiçi, içerisinde bulundurduğu sokakları ve yapıları ile varlıklı bir tarih barındırıyor. Kaleiçi, Antalya tarihinin izlerini günümüze kadar getirirken, eski konutların kıymeti yalnızca mimari açıdan değil, tıpkı vakitte insanların ömür formu, davranışları, gelenekleri ve toplumsal tarafları konusunda da çok faydalı bilgiler aktarıyor.
1972 yılında Antalya iç limanı ve Kaleiçi semti, özgün dokusu nedeniyle “Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu” tarafından “sit bölgesi” olarak muhafaza altına alındıktan sonra Turizm Bakanlığına, “Antalya- Kaleiçi Kompleksi” onarım çalışmasından ötürü 28 Nisan 1984’de FİJET (Uluslararası Turizm Muharrirleri Birliği) tarafından Altın Elma Turizm Oskarı mükafatı verilmişti. Günümüzde Kaleiçi; otelleri, pansiyonları, restoranları ve barları ile cümbüş merkezi haline gelmiş durumda. Kaleiçi’nde bulunan yapıların birçoğunda bulunan boya ve yazılar ise tarihi sokakları imaj kirliliğine çevirmiş durumda. Dünyanın dört bir yanından ziyaretçilerin akın ettiği Kaleiçi bölgesindeki yazılar ise görenleri adeta hayal kırıklığına uğratıyor. Türkçe ve yabancı lisanlarda yazılan yazılarda kısaltmalar, lakaplar ve şahıs isimleri bulunuyor.
Kaleiçi hakkında
“Attalos yurdu” manasına gelen Antalya, II. Attalos tarafından kurulmuştur. Bergama Krallığı’nın sona ermesiyle (M.Ö. 133) bir müddet bağımsız kalan kent, daha sonra korsanların eline geçmiştir. M.Ö. 77’de Kumandan Servilius Isauricus tarafından Roma topraklarına katılmıştır. M.Ö. 67’de Pompeius’un donanmasına üs olmuştur. M.S. 130’da Hadrianus’un Attaleia’yı ziyaret etmesi kentin gelişmesini sağlamıştır. Bizans egemenliği sırasında piskoposluk merkezi olan ismi görülen Attaleia, Türklerin eline geçtikten sonra büyük bir gelişme göstermiştir. Çağdaş kent, antik yerleşmenin üzerine kurulduğundan, Antalya’da Antik Çağ kalıntılarına çok az rastlanmaktadır. Görülebilen kalıntıların birincisi, Eski Liman olarak nitelenen liman mendireğinin bir kısmı ve limanı çevreleyen surdur. Surların park dışındaki kısmında onarımı yapılan Hadrian Kapısı, Antalya’nın en hoş antik yapıtlarından biridir.
Kiremit çatılı 3 bin ev
Kaleiçi, büyük bir kısmı yıkılmış ve yok olmuş at nalı formunda içten ve dıştan surlarla çevrilidir. Surlar; Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı periyotlarının ortak yapıtıdır. Surların 80 burcu vardır. Surların içinde kiremit çatılı 3 bin kadar konut bulunmaktadır. Meskenlerin karakteristik yapıları Antalya’nın yalnızca mimari tarihi hakkında fikir vermekle kalmaz, birebir vakitte bölgedeki ömür üslubunu, gelenek ve görenekleri de yansıtır.